امروزه صنایع مادر کشور بیش از هر زمانی نیاز به ساخت و تعمیر قطعات صنایع پتروشیمی ، پالایشگاه، نفت و گاز و دیگر صنایع می باشد. در این بین برای خودکفایی در انجام امور و جلوگیری از توقفات گاهی تا چند ماه بایستی پروسه های ساخت و تولید قطعات جدید با انجام کارشناسی و بررسی های دقیق صورت گیرد.
این موضوع شاید در سالهای قبل کمتر مورد توجه قرار میگرفت ولی نوسانات قیمت ارز و پیچیدگی وضعیت واردات قطعات موجب گردید تا صنعت کشورمان بیش از پیش به سمت تولید داخلی قدم بردارد.
اهمیت صنایع پتروشیمی در کشور
در کشور هایی که از نظر علمی بسیار پیشرفته هستند، اغلب از فروش نفت و گاز به صورت خام امتناع کرده و بیشتر مبادلات خود را بر اساس صنایع مرتبط اما تبدیل شده، پایهریزی میکنند.
بسیاری از این فرایندهای تبدیل در مراکز بزرگ و عظیم پتروشیمی صورت میپذیرد که دارای مکانیسم و تاسیسات بسیار پیچیده و دقیق میباشند. میتوان گفت کشورهایی که منابع فسیلی خود را به صورت خام میفروشند.
شاید کمتر از نیمی از درآمد کشورهایی را دارند که از طریق صنایع پتروشیمی، منابع خام خود را تبدیل میکنند و در واقع مواد اولیه بسیاری از صنایع کوچک و بزرگ را تامین میکنند.
اما ساخت مجموعههای بزرگ پتروشیمی نیازمند داشتن و تامین تجهیزات پیشرفته و پیچیده است که توسط شرکتهایی در سراسر جهان تولید میشود و امروزه ایران نیز توانایی بومی سازی برخی از این تجهیزات پتروشیمی را کسب کرده است.
تجهیزات صنایع پتروشیمی
تجهیزات مورد استفاده در تجهیزات پتروشیمی شامل: مخزنها، انواع مبدلها، پمپها، ژنراتورها، سانتریفوژها، شیرهای کنترل، برجها، فشار شکن ها و … میباشند که استفاده و تهیه هر کدام نیازمند تحقیقات علمی فراون است، زیرا اغلب این تجهیزات پتروشیمی در تماس با مواد شیمیایی با خواص اسیدی و یا بازی مختلفی هستند و چگالی متفاوت مواد و قابلیت اشتعال و نیاز به عایق بودن تجهیزات بسیار جدی و ضروری است. در اینجا اهمیت خودکفایی در ساخت و تعمیر قطعات صنایع پتروشیمی و دیگر صنایع مادر برای موفقیت و سربلندی هرچه بیشتر کشور جلوه می کند.
قطعات مورد استفاده در پتروشیمی
بیشتر تجهیزات مورد استفاده در صنایع پالایش و فرآوری به عنوان تجهیزات فرآیند شناخته میشوند. هر تجهیز فرآیندی برای انجام یک کار خاص طراحی شده است. تجهیزات به کار رفته در پالایشگاه و پتروشیمی برای کاربردهای مختلفی مانند ذخیره سازی، کنترل جریان، و نگهداری واکنش های شیمیایی به کار برده میشوند.
تجهیزات در پالایشگاه و پتروشیمی به دو دسته کلی تقسیم بندی می شوند:
تجهیزات ثابت
تجهیزات ثابت به هر قطعه ای از تجهیزات فرآیند گفته می شود که هیچ حرکتی نداشته باشند. به این تجهیزات که گاهی تجهیزات استاتیک هم گفته می شود شامل موارد زیر می شوند:
- مبدلهای حرارتی
- پایپینگ
- تانک های ذخیره سازی
- شیر
- دستگاه های کاهنده فشار
- بویلر (دیگهای بخار)
- کوره و هیتر
- خطوط لوله
تجهیزات دوار
تجهیزات دوار به طور کلی به تجهیزات پردازشی گفته میشود که حرکت یا چرخش دارند. این تجهیزات اغلب برای پردازش مایعات در سیستمها مورد استفاده قرار میگیرند و شامل موارد زیر میشوند:
توربین
پمپ
کمپرسور
موتور
گیربکس
در هنگام طراحی تجهیزات فرآیند، باید به نوع محیطی که تجهیزات در آن به کار برده میشوند توجه شود. مهم است که تجهیزات به کار برده شده در برابر خوردگی و یا سایر ساز و کارهای آسیب زا در آن محیط خاص مقاوم باشند. همچنین در هنگام طراحی باید بازرسی و نگهداری مناسب به منظور اطمینان از ایمنی و عملکرد درست تجهیزات در طول عمر آنها در نظر گرفته شود.